Zakirlik (Kimlik, Ritüel, Müzik İcrası) // Ulaş Özdemir
Kimlik, Ritüel, Müzik İcrası: İstanbul Cemevlerinde Zakirlik Hizmeti
Ulaş Özdemir
“Yol”un ve “aşk”ın izinde zakirliğin hikâyesi…
Ulaş Özdemir’in etnomüzikoloji çalışması Kimlik, Ritüel, Müzik İcrası’nda, cemlerde müzik icra ederek hizmette bulunan zakirler üzerinden müziğin Alevi kimliğinin dışavurumundaki rolü incelenmektedir. Zakirlerin ritüel içinde temsil ettikleri ve son yıllarda ritüel dışına da taşıdıkları Alevi ve zakirlik kimliğine odaklanan bu çalışma, zakirlerin 2000’li yıllardan itibaren kamusal alanda artan görünürlüklerini, bununla birlikte dönüşen müzik icra pratikleriyle, çalgı ve müzikal form dinamiklerini gözler önüne sermektedir.
Alevilik bilgisinin kurumsallaşması ve standardizasyonu çalışmalarının bir parçası olarak Alevi örgütleri, devlet kurumları ve Alevi dedelerin yürüttüğü faaliyetlerin zakirler üzerindeki etkilerini de araştıran bu çalışma, Aleviliğin ve Alevi kimlik inşasının son on beş yıldaki dönüşümüne ayna tutuyor.
Ulaş Özdemir 1976’da Maraş’ta doğdu. Yıldız Teknik Üniversitesi, Sanat Tasarım Fakültesi’nde müzikoloji ve etnomüzikoloji eğitimi aldı. Aynı okulda yüksek lisans ve doktorasını tamamladı. 2008 yılında Şu Diyâr-ı Gurbet Elde - Âşık Mücrimî’nin Yaşamı ve Şiirleri (Pan Yayıncılık), 2016 yılında Kimlik, Ritüel, Müzik İcrası: İstanbul Cemevlerinde Zakirlik Hizmeti (Kolektif Kitap) kitapları yayımlandı. Akademik çalışmalarının yanı sıra müzisyen olarak solo ve grup albümleri yayınlanan Özdemir, Türkiye ve yurtdışında pek çok konser ve festivalde yer almanın yanı sıra film, dizi, belgesel müziği çalışmaları hazırladı. 1997-2010 yılları arasında Kalan Müzik’te yapımlar sorumlusu olarak çalıştı. Halen İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’nda görev yapmaktadır.
